ʻO ka Word Foundation
Kaʻana i kēia ʻaoʻao



THE

WORD

IULU 1908


Kuleana kope 1908 na HW PERCIVAL

KA MAKANI MAKAULUI

Hiki iāʻoe ke haʻi mai iaʻu i kekahi mea e pili ana i keʻano o ke ahi a me ke ahi. He mea nui loa i ka manawa. ʻAʻole hiki iaʻu ke loaʻa nāʻike e pono ai mai nā pukeʻepekema.

ʻO ke ahi ka ʻuhane o ka lapalapa. ʻO ke ahi ke kino o ke ahi.

ʻO ke ahi ka mea hoʻoikaika ikaika i nā kino āpau. Me ke ahi ʻole e hoʻopaʻa ʻia nā kino a pau—he mea hiki ʻole. ʻO ke ahi ka mea i loko o kēlā me kēia kino e koi ai i nā ʻāpana o ke kino e loli. I loko o ke kanaka, hana ke ahi ma nā ʻano like ʻole. Komo ka mea o ke ahi ma ka hanu a i ke koko. Hoʻopau ia i nā ʻiʻo ʻōpala i lawe ʻia e ke koko a hoʻoneʻe ʻia ma o nā awāwa excretory, e like me nā pores, nā māmā a me nā canal intestinal. Hoʻololi ke ahi i ka astral, molecular, kino kino o ke kino. ʻO kēia hoʻololi mau e hoʻopuka i ka wela i ke kino. ʻO ke ahi a me ka oxygen, ke kino kino kahi e hōʻike ai ke ahi, e hoʻoulu i nā makemake, e hoʻoulu ai i ka huhū a me ka huhū, e hoʻopau i ke kino astral a hoʻohana i ka ikaika nerve. ʻO ia ʻano hana o ke ahi he mea kumu ia a e like me ka manaʻo maoli.

Aia kekahi ahi, i ʻike ʻia e kekahi poʻe ʻo ke ahi alchemical. ʻO ke ahi alchemical ʻoiaʻiʻo ke ahi o ka noʻonoʻo i ka noʻonoʻo, ka mea e kūʻē i nā ahi elemental a me nā mana a koi iā lākou e hoʻohālikelike i ka hoʻolālā naʻauao e like me ka manaʻo o ka noʻonoʻo; aka, ke hoomalu ole ia e ke kanaka, ua hoomaluia na ahi kumu o ka makemake, ke kuko, a me ka huhu, e ka noonoo o ke ao holookoa, oia hoi ka manao ma ke ano, aole i hoopiliia—i kapaia he Akua, he ano, a he Akua e hana ana ma ke ano maoli. ʻO ke kanaka, ma ke ʻano he manaʻo hoʻokahi, e hana ana i nā ahi elemental a koi iā lākou e kūlike me ka hoʻolālā naʻauao, e hoʻokomo iā lākou i loko o nā hui hou a manaʻo ʻia ka hopena o ka hui ʻana o nā ahi elemental. Ma o ka noʻonoʻo a me ka noʻonoʻo ua hāʻawi ʻia ke ahi o ke kino a me nā mea elemental i nā honua ʻike ʻole. ʻO kēia mau ʻano manaʻo i nā ao ʻike ʻole e koi i nā mea nui e hoʻololi iā ia iho i nā ʻano.

ʻO kekahi o nā hiʻohiʻona o ke ahi a me ka lapalapa he wela, ʻaʻole i like ka manawa like, ʻokoʻa i nā mea ʻē aʻe a mākou i ʻike ai, hāʻawi lākou i ka mālamalama, hoʻopuka i ka uahi, hoʻololi i nā ʻano. ma ka hoolilo ana ia lakou a lilo i lehu, a ma ka lapalapa ana o kona kino, ua ike koke ia ke ahi e like me ka nalo ana, e pii mau ana lakou iluna a kikoo. ʻO ke ahi a mākou e ʻike nei, ʻo ia ke ʻano i hoʻokuʻu ʻia ai ka ʻuhane o ke kino, i hoʻopaʻa ʻia e ka mea nui, a hoʻi hou i kona ʻano kumu mua. Ma kona mokulele ponoʻī, i kona honua ponoʻī, ua manuahi a ikaika ke ahi, akā i ka wā o ka hōʻike ʻia ʻana ma ka involution ua hoʻemi ʻia ka hana o ke ahi a hoʻomalu ʻia a hoʻopaʻa ʻia i loko o nā kino nona ka ʻuhane, no ka mea, ʻo ke ahi ke ahi. ʻuhane ma nā kino a pau. ʻO ke ahi i hoʻopaʻa ʻia e ka mea nui e kapa ʻia mākou he ahi huna. Aia kēia ahi huna i nā aupuni āpau o ke ʻano. ʻOi aku ka ikaika o ke ahi huna ma kekahi o nā keʻena o kēlā me kēia aupuni ma mua o nā keʻena ʻē aʻe o ia aupuni hoʻokahi. Hōʻike ʻia kēia e ka ʻala a me ka sulfur i loko o ka mineral, e ka lāʻau paʻa a me ka mauʻu ma ke aupuni mea kanu a me ka momona a me ka ʻili o nā kino holoholona. Aia ke ahi huna i loko o kekahi mau wai, e like me ka aila. Pono ke kino inflammable i ke alo o ke ahi ikaika e ho'āla a hoʻokuʻu i ka mea huna mai kona hale paʻahao. I ka wā i hoʻāla ʻia ai, ʻike ʻia ke ahi huna no kekahi manawa, a laila hele i loko o ka honua ʻike ʻole i puka mai ai.

ʻO ke ahi kekahi o nā mea ʻehā i ʻike ʻia e nā occultists a pau. ʻO ke ahi ka mea kilokilo loa o nā mea. ʻAʻole ʻike ʻia e ka maka kekahi o nā mea i ʻike ʻia ʻo ke ahi, ka ea, ka wai a me ka honua, koe wale nō ke kūlana ʻoi loa o ia mea. No laila, ʻike mākou i nā haʻahaʻa haʻahaʻa loa a i ʻole nā ​​​​ʻano o nā mea a mākou e ʻōlelo maʻamau ai e like me ka honua, ka wai, ka ea a me ke ahi. Pono kēlā me kēia mea ʻehā i ke kūkulu ʻana i nā mea kino, a ua hōʻike ʻia kēlā me kēia mea e pili ana i kēlā me kēia mea ʻē aʻe. No ka paʻa ʻana o kēlā me kēia ʻāpana o ka mea kino i nā mea ʻehā i hui pū ʻia i kekahi mau ʻāpana, e hoʻihoʻi ʻia kēlā me kēia ʻehā i kona ʻano kumu i ka wā i haki ai ka hui ʻana. ʻO ke ahi ka mea e wāwahi pinepine ai i ka hui ʻana a hoʻihoʻi nā mea i komo i loko o ka hui i ko lākou kūlana mua. Ke hoʻā ʻia ke ahi, ʻo ia ke kumu nui o nā kino wela, ʻike ʻia e hala wale. I ka hala ʻana aku, hoʻihoʻi ka ea, ka wai a me ka honua i ko lākou mau kumu. ʻIke ʻia ka ea a me ka wai i ka uahi. ʻO kēlā ʻāpana o ka uahi he ea, a ʻike pinepine ʻia i ka haʻalulu ʻana o ka uahi, ʻike koke ʻia. ʻO kēlā ʻāpana o ka uahi ka wai e hoʻi i ka wai ʻeleʻele ma o ka maʻu, a hoʻokuʻu pū ʻia i ka lewa, a lilo i mea ʻike ʻole ʻia. ʻO ka hapa wale nō i koe, ʻo ia ka ʻāpana ʻoi loa o ka honua element, aia i loko o ka soot a me ka lehu. Ma waho aʻe o ke ahi huna he ahi kemika i hōʻike ʻia e ka hana ʻino ʻana o kekahi mau mea kemika i hui pū ʻia me nā kinikini ʻē aʻe, e ka oxygen i komo ʻia e ke koko, a me nā ferment e hoʻoheheʻe ʻia ai nā meaʻai. A laila aia ke ahi alchemical i hana ʻia e ka manaʻo. ʻO ka hana o ke ahi alchemical o ka noʻonoʻo e hoʻohuli ʻia ka makemake nui i kahi ʻano kiʻekiʻe o ka makemake, i hoʻomaʻemaʻe hou ʻia a hoʻololi ʻia i loko o nā manaʻo ʻuhane, nā mea āpau e ke ahi alchemical o ka manaʻo. A laila aia ke ahi ʻuhane e hoʻemi ana i nā hana a me nā manaʻo a pau i ka ʻike a kūkulu i kahi kino ʻuhane make ʻole, i hōʻailona ʻia e ke kino ahi ʻuhane.

 

He aha ke kumu o ke ahi nui, e like me ke ahi a me ke ahi e kupu mai ana i ka manawa like mai na wahi like ole o ke kulanakauhale, a he aha ke ahi hikiwawe.

He nui nā kumu kumu o ke ahi, akā ʻo kēia mau kumu he nui i ke kumu koke o ke ahi, ʻo ia ka hele ʻana o ke ahi ma mua o ka puka ʻana o ka lapalapa. Pono e hoʻomaopopo ʻia ʻo ke ahi ma ke ʻano he mea hiki ke hui pū me nā mea ʻē aʻe, ma ka mokulele ahi, a ma nā mokulele ʻē aʻe. Ma ka hui ʻana o nā mea like ʻole e loaʻa iā mākou nā hopena paʻa. Ke loaʻa ka mea ahi i ka ikaika nui, ʻo ia ka mea e hoʻomalu ai i nā mea ʻē aʻe e kū nei a koi iā lākou e hoʻā ʻia e kona alo. ʻO ka loaʻa ʻana o ka mea ahi e hoʻāla i ke ahi i nā kino e pili ana a ma o ke ahi hoʻololi e hoʻi hou ka mea ahi i loko o kona kumu kumu. ʻO ka lapalapa e lele ana i luna e hoʻohana ʻia e ke ahi e hoʻāla ai e komo i ka honua ma o ka lapalapa. Ke hoʻomalu ka mea ahi i ka lewa me ka ikaika kūpono, hana ia i nā mea wela a pau; a laila, ma ka hoʻonāukiuki wale ʻana, e like me ke kuʻikahi, e hū aʻe kēia mea i ka lapalapa. Ma muli paha o ke ahi o ka poʻe huakaʻi, a i ʻole nā ​​kukuna o ka napoʻo ʻana o ka lā, a ʻo ke ahi paha ke kumu o ke ahi ʻana o kekahi kūlanakauhale nui, ʻaʻole naʻe ʻo ia ke kumu nui i nā manawa a pau. Ua ʻike pinepine paha kekahi i ka hoʻāʻo ʻana e hana i ke ahi ma lalo o nā kūlana maikaʻi loa e ukali pinepine ʻia e ka hāʻule ʻole loa, akā, i ka hoʻolei ʻana i kahi lāʻau hoʻolinolino ma luna o kahi uapo, a i ʻole ma ka papahele o kahi hale nui kahi mea ʻole. i kēia manawa e aa maʻalahi, akā naʻe, ua hoʻāla ʻia ke ahi e ka lāʻau kōkō ʻālohilohi a palahalaha loa a hiki i ke ahi a pau ka hale i ka lepo, akā naʻe ka nui o ka hoʻoikaika ʻana e hoʻopakele iā ia. ʻO ka hoʻopau ʻana i nā kūlanakauhale nui ma muli o ka loaʻa ʻana o ka mea ahi i kēlā me kēia hihia, akā naʻe he nui nā kumu kōkua ʻē aʻe.

Ua ʻōlelo ʻia ʻo ka hoʻopau koke ʻana ʻo ia ka hoʻohui wikiwiki ʻana o nā mea inflammable me ka oxygen. Akā ʻo ke kumu ma muli o ka hoʻomākaukau ʻana i nā mea inflammable paio e huki ai i ka mea ahi. No laila, ʻo ka hakakā ʻana ma waena o ʻelua mau mea hiki ke hoʻā ʻia, e like me ka ʻaila a me nā ʻōpala, ua ukali ʻia e ka hui koke ʻana o ka mea me ka oxygen i ka lewa; hoʻoulu kēia i ka mea ahi, kahi e hoʻomaka ai ka mea i ka lapalapa.

 

Pehea e hanaʻia ai kēlā mau mea e like me ke gula, ke keleawe a me ke kālā?

ʻEhiku metala, i kapa ʻia i kekahi manawa he metala kapu. ʻO kēlā me kēia o kēia mau mea ka ikaika i hoʻopaʻa ʻia a paʻa, ka māmā a i ʻole ka maikaʻi e puka mai ana mai kekahi o nā kino ʻehiku o ka mālamalama a mākou e ʻike ai ma ka lewa a kapa ʻia he mau hōkū. ʻO ka ikaika, a i ʻole ka mālamalama, a i ʻole ka maikaʻi, o kēlā me kēia kino a mākou i kapa ʻia he mau hōkū, ua huki ʻia e ka honua me kāna mahina. Ke ola nei kēia mau mana a ua kapa ʻia ʻo ia nā ʻuhane elemental o nā mea a i ʻole nā ​​​​planeta. Hāʻawi ka honua me kona mahina i ke kino a me ke ʻano i nā mana elemental. Hōʻike nā metala i nā ʻanuʻu ʻehiku a i ʻole nā ​​degere kahi e hele ai nā mana elemental i loko o ke aupuni mineral ma mua o ka hiki ke loaʻa iā lākou ke ʻano ʻokoʻa a hele i nā aupuni kiʻekiʻe o ke ʻano kino. Nui nā mea e hoʻohana ai i nā metala ʻehiku. Hiki ke hana ʻia nā lāʻau lapaʻau a me nā maʻi ma muli o ka hoʻohana ʻana a i ʻole ka hoʻohana hewa ʻana i nā metala. Loaʻa i nā metala nā hiʻohiʻona ola a me ka make. Hiki ke hoʻāla ʻia kekahi o kēia mau mea, me ka noʻonoʻo a ʻike ʻole paha, ke lanakila kekahi mau kūlana. He mea maʻalahi ka hāʻawi ʻana i ke kauoha o ka holomua o nā metala a me ko lākou mau pono kūpono, ʻoiai ua loaʻa iā mākou nā ʻoiaʻiʻo, no ka mea, ʻoiai aia ka holomua ʻana mai kahi mokuʻāina ai kekahi mokuʻāina o nā pūʻali elemental e hana ana ma o nā metala. ʻAʻole hiki ke hoʻohana ʻia kēia kauoha e nā kānaka a pau; ʻo ka mea e pili ana i ka pōmaikaʻi o kekahi, e pōʻino ai kekahi. ʻO kēlā me kēia kanaka, ʻoiai ua kūkulu ʻia e like me ka hoʻolālā hoʻokahi, aia i loko o kāna haku kekahi mau ʻano maikaʻi e pili ana i nā ʻuhane kumu o nā metala; he pono kekahi o ia mau mea, he ino kekahi. ʻO ka mea maʻamau naʻe, ʻo ke gula ka pae kiʻekiʻe o ka hoʻomohala ʻana ma waena o nā metala. ʻO nā metala ʻehiku i ʻōlelo ʻia he tin, gula, mercury, keleawe, kepau, kālā a me ka hao. ʻAʻole pono e lawe ʻia kēia helu ʻana e like me ke ʻano o ka holomua, a i ʻole ka hoʻohuli.

ʻO nā metala i hoʻohana pinepine ʻia i nā makahiki i hala, ʻaʻole ia ka mea maʻamau i kēia manawa. Ua manaʻo ʻia ke gula e mākou ʻo ia ka waiwai nui o nā metala ʻehiku, ʻoiai ʻaʻole ia he mea pono loa. Hiki iā mākou ke hāʻawi maʻalahi i ke gula i kēia lā ma mua o ka hao. ʻO nā metala, ʻo ka hao ka mea e pono ai i ko kākou lāhui, ʻoiai e komo ana i nā ʻāpana āpau o ke ola ʻoihana, e like me ke kūkulu ʻana i nā hale kiʻekiʻe, ka hana hale a me ka hoʻohana ʻana i nā mokuahi, nā alahao, nā mīkini, nā mea hana, nā lako hale a me nā lako. . Hoʻohana ʻia ia no nā mea hoʻonaninani, a he waiwai a koʻikoʻi i ka lāʻau lapaʻau. Ua holo nā lāhui ʻē aʻe i ko lākou mau wā like ʻole, i kapa ʻia ʻo ke gula, ke kālā, ke keleawe (a i ʻole ke keleawe) a me nā makahiki hao. ʻO ka poʻe o ka honua i ka wā hao. He makahiki paʻakikī a ʻoi aku ka wikiwiki o ka loli ma mua o nā makahiki ʻē aʻe. ʻO ka mea a mākou e hana ai i kēia manawa e hopena maikaʻi iā mākou ma mua o nā makahiki ʻē aʻe no ka mea ʻoi aku ka wikiwiki o nā mea i ka makahiki hao ma mua o nā makahiki ʻē aʻe. ʻOi aku ka wikiwiki o nā kumu i ka hao ma mua o nā makahiki ʻē aʻe. ʻO nā kumu a mākou e hoʻokumu ai i kēia manawa e hala i nā makahiki e hiki mai ana. ʻO ka makahiki e hahai ai ʻo ia ka makahiki gula. Ma ʻAmelika, kahi e hoʻokumu ʻia ai kahi lāhui hou, ua komo mua mākou.

ʻO nā metala ʻehiku i helu ʻia ma ʻaneʻi, ua helu ʻia ma waena o nā mea ʻē aʻe he kanahiku i hoʻopaʻa ʻia a hoʻopaʻa ʻia e ka ʻepekema hou. E pili ana i ke ʻano o ka hana ʻia ʻana, ua ʻōlelo mākou, ʻo nā ikaika, nā kukui, a me nā ʻano maikaʻi e hele mai ana mai nā kino ʻehiku o ka lewa, i kapa ʻia ʻo planeta, ua huki ʻia e ka honua. Hoʻokumu ka honua i kahi mea hoʻokalakupua a, ma muli o nā kūlana e kū nei, ua hoʻokahe ʻia kēia mau pūʻali i kūkulu mālie ʻia e ka hoʻonui ʻana, e hana ana i ka ʻāpana i loko o ke kāʻei magnetic e huki ana i ka ikaika. ʻIke ʻia kēlā me kēia o nā pūʻali ʻehiku e kona kala a me ka maikaʻi a me ke ʻano o ka moe ʻana o nā ʻāpana. ʻO ka manawa e hana ʻia ai kekahi metala e pili ana i nā kūlana e kū nei, no ka mea, hiki ke hana ʻia ke gula i kahi manawa pōkole loa ke loaʻa nā kūlana āpau.

He Hoa [HW Percival]