THE

WORD

MAY 1910

KA MAKANI MAKAULUI

Hiki paha ke hoʻomohala i kahiʻano mea kanu, hua, aiʻole mea kanu paha, heʻokoʻa loa a he mea'ē aʻe mai kekahiʻano'ē aʻe iʻikeʻia? Inā pēlā, pehea e hanaʻia ai?

Ua hiki. ʻO ka mea i hoʻokō ʻia ma kēlā laina ʻo ia ka pōmaikaʻi kaulana a kaulana hoʻi ʻo ia ʻo Luther Burbank o Santa Rosa, ma Kaleponi. ʻAʻole naʻe ʻo Mr. Burbank, i ka wā i ʻike ʻia ai, ua hoʻomohala i kahi ʻano like ʻole a me nā mea hou ʻē aʻe, ʻaʻohe mea nāna e pale iā ia mai ka hana ʻana inā hoʻomau ʻo ia me kāna hana. A hiki i kēia manawa, a maopopo iā kākou, ua alakaʻi ʻia kāna mau hoʻāʻo ʻana ma ke keʻa ʻana o kekahi mau ʻano hua like ʻole o nā hua a me nā mea kanu, ʻaʻole mea like ʻole. nā mea hou aku i hoʻohana ʻia i ka hoʻomohala ʻana i ka ulu hou. Ua paʻi ʻia nā moʻolelo he nui e pili ana i ka hana a Mr. Burbank, ʻoiai naʻe, ʻaʻole nō paha ia i haʻi aku i ka mea āna i ʻike ai a me kāna mau hana a pau, e hoʻokō i ka kūleʻa nona. Ua hoʻolilo ʻo ia i nā lawelawe i hiki ʻole i ke kanaka: ua lawe ʻo ia i nā mea pono ʻole a maikaʻi ʻole i ka ulu ʻana i ka ulu lāʻau maikaʻi, nā meaʻai kūpono a i ʻole nā ​​pua nani.

Hiki ke hoʻomohala i kekahi mea kanu, mea kanu, hua, a pua paha, i mea e noʻonoʻo ai ka noʻonoʻo. ʻO ka mea mua e pono ai e hoʻomohala i kahi ʻanoʻano hou: ʻo ka hūnā. Inā ʻaʻole hiki i ka manaʻo ke hāpai i kahi ʻano hou, ʻaʻole hiki i kēlā manaʻo ke hoʻomohala i kekahi, ʻoiai ʻo ia e nānā me ke noi ʻana i nā ʻano hou o nā ʻano kahiko. ʻO ka mea makemake e hoʻolālā i kahi ʻano hou e pono ai ia e noʻonoʻo pono i ka ʻano o nā ʻano āna i loaʻa ai iā ia a laila mālama pono ʻo ia me ka hilinaʻi ma luna o ia mea. Inā loaʻa iā ia ka hilinaʻi a hoʻohana ʻo ia i kāna noʻonoʻo a hiki ʻole ke hāʻawi i kona manaʻo i ke au wale ʻana ma nā ʻano ʻē aʻe a ʻaʻole hoʻi e hana i ka hana i ʻole, akā e noʻonoʻo a hānai i nā ʻano āna e makemake ai, a laila, i ka wā o ka manawa, e hoʻohoka ʻo ia. ka manaʻo e hōʻike iā ia i ke ʻano āna e makemake ai. ʻO kēia kahi hōʻailona mua o kona kūleʻa, akā ʻaʻole pono. Pono ke hoʻomau i ka manaʻo o ka manaʻo āna i hāpai ai a noʻonoʻo hoʻomanawanui no kēlā manaʻo ʻole me ka ʻole ʻohele ʻole i kekahi. Ke hoʻomau nei ʻo ia e noʻonoʻo, e lilo ka noʻonoʻo i ka ʻike a ʻike ʻia nā ʻano o nā mea hou i loko o ka honua. I kēia wā, pono ʻo ia e hoʻonohonoho iā ia iho e hana me kēlā mau mea kokoke i ka mea āna i noʻonoʻo ai; manaʻo iā lākou; e ʻike i nā ʻano ʻokoʻa a i ka ʻike i ka ʻilo o ka mea kanu e holo ana ma loko o kona mau ʻalā a me nā ʻalā, e ʻike i kona mau makemake a e hoʻolako iā lākou, e kahe i nā mea āna i wae ai a laila e noʻonoʻo i kāna ʻano ʻano i loko o ka ke kea, i mea e ulu ai mai nā ʻano ʻelua āna i koho ai, a hāʻawi aku i ke ʻano kino. ʻAʻole pono ia, a ʻaʻole hoʻi, a, inā ua hele ʻo ia i kēia manawa, e nāʻuhane, inā ʻaʻole ia i ʻike i kona mau ʻano hou i ka manawa like. E hoʻāʻo ʻo ia e hoʻāʻo hou a ʻoiai e hoʻomau ʻo ia e ʻoliʻoli ana i ka manawa e ʻoliʻoli ʻike ana i nā ʻano hou e hele mai ana, me ka mea maoli nō e hana inā hana ʻo ia i kāna ʻāpana.

ʻO ka mea nāna e lawe mai i kahi ʻano ʻē aʻe e pono ai lākou e ʻike iki ʻole i ka botany i ka wā i hoʻomaka ai ʻo ia, akā pono ʻo ia e hoʻomaopopo iā ia iho me kāna mea e hiki ai iā ia ke aʻo i kēia hana. Pono nā mea āpau e manaʻo a makemake ke kāne me lākou a aloha iā lākou, inā e ʻike ʻo ia i kā lākou ala. Inā loaʻa iā ia ka mea maikaʻi loa ma ko lākou, pono ke hāʻawi aku i ka mea maikaʻi loa iā lākou. E mālama maikaʻi kēia kānāwai ma o nā aupuni āpau.

He Hoa [HW Percival]