THE

WORD

SEPTEMBER 1915

KA MAKANI MAKAULUI

He aha ka mea e koi iā mākou e haʻiʻi i ko mākou mau manaʻo? Pehea lā ka nui o kaʻaeʻana e kū'ē i ko mākou mau manaʻo i ka poʻe o haʻi?

ʻO ka manaʻo he hopena o ka noʻonoʻo. ʻO ka manaʻo ka manaʻo ma waena o ka manaʻoʻiʻo a me ka ʻike e pili ana i nā kumuhana a i ʻole nā ​​​​mea. ʻO ka mea nona ka manaʻo no kekahi mea, ʻokoʻa ia mai ka poʻe i ʻike a i ʻole manaʻoʻiʻo wale nō e pili ana i ke kumuhana. He manaʻo ko kekahi no ka mea ua noʻonoʻo ʻo ia i ke kumuhana. He pololei a hewa paha kona manao. ʻO ka pololei a ʻaʻole paha e hilinaʻi ʻia ma kāna wahi a me ke ʻano o ka noʻonoʻo ʻana. Inā ʻaʻohe manaʻo ʻino ʻole kona manaʻo, ʻo ia ka mea maʻamau e pololei kona mau manaʻo, a ʻoiai ʻo ia e hoʻomaka me nā wahi hewa, e hōʻoiaʻiʻo ʻo ia he hewa i ka wā o kāna mau noʻonoʻo. Akā, inā ʻae ʻo ia i ka manaʻo ʻino e keʻakeʻa i kāna noʻonoʻo ʻana, a i ʻole e hoʻokumu i kāna wahi ma luna o nā manaʻo ʻino, ʻaʻole pololei ka manaʻo āna i hana ai.

ʻO nā manaʻo i hana ʻia e ke kanaka, ua hōʻike iā ia ka ʻoiaʻiʻo. He hewa paha paha ia, akā manaʻoʻiʻo ʻo ia ke kūpono. Ma ka ʻike ʻole o ka ʻike, kū a hāʻule paha ke kanaka e nā manaʻo. Ke manaʻo nei ʻo ia i kāna manaʻo i ka hoʻomana a i kekahi kūpono paha, manaʻoʻiʻo ʻo ia e kū ʻo ia no lākou a manaʻo ka manaʻo e hoʻāla i kekahi. A laila aia mai kona haʻi aʻoaʻo ʻana.

ʻO ka mea e koi ai iā mākou e hoʻolaha i ko mākou mau manaʻo, ʻo ia ka manaʻoʻiʻo a i ʻole ka ʻike e kau ai ko mākou mau manaʻo. Hiki ke koi ʻia mai mākou e ka makemake e pōmaikaʻi kekahi i ka mea a mākou i manaʻo ai he maikaʻi. Inā hoʻohui ʻia ka ʻike kumu a me ka makemake e hana i ka maikaʻi i nā manaʻo pilikino, ʻo ka hoʻoikaika ʻana e hoʻohuli i nā mea ʻē aʻe i kona manaʻo ponoʻī e ulu aʻe ka manaʻo, a, ma kahi o ka maikaʻi, e hana ʻia ka pōʻino. ʻO ke kumu a me ka lokomaikaʻi e lilo i alakaʻi no mākou i ka hoʻolaha ʻana i ko mākou manaʻo. ʻO ke kumu a me ka lokomaikaʻi e hiki ai iā mākou ke hōʻike i ko mākou mau manaʻo i ka hoʻopaʻapaʻa, akā pāpā iā mākou e hoʻāʻo e koi i nā poʻe ʻē aʻe e ʻae iā lākou. ʻO ke kumu a me ka lokomaikaʻi e pāpā iā mākou mai ke koi ʻana i nā mea ʻē aʻe e ʻae a e hoʻohuli ʻia i ko mākou mau manaʻo, a na lākou e hoʻoikaika a kūpaʻa iā mākou i ke kākoʻo ʻana i nā mea a mākou e manaʻo ai ua ʻike mākou.

He Hoa [HW Percival]