THE

WORD

KEKAHI 1915

KA MAKANI MAKAULUI

He aha ke ala maikaʻi e hoʻohui ai i nāʻano o ka alaʻi a me ka moeʻuhane iʻole ai kahi manawa e hiamoe ai ka mea hiamoe?

ʻO ke kumuhana o kēia nīnau noi kahi i noʻonoʻo ʻole ʻia. Ua manaʻo ʻia ka poʻe i manaʻo ia he mea kūpono ʻole ia. Akā he mea nui ke kumuhana. ʻOiai ʻo ka ʻike ʻole ʻole ma waena o ka ala ʻana a me ka moeʻuhane ʻaʻole hiki ke hoʻopau ʻia a no ka mea ʻoi aku ka mea ma mua o ke kanaka, hiki ke hōʻoki ʻia. I ke kūlana e ala ana ke kanaka i nā mea e pili ana iā ia, a ma kekahi ala ʻē aʻe ke hoʻomaopopo nei iā ia iho. I ka moemoeā moe mau ua hoʻomaopopo ʻo ia i kahi ʻano ʻokoʻa.

ʻO ke kanaka maoli kahi manaʻo kūʻiʻo, ke kukui ʻike i loko o ke kino. ʻO ia, e like me kēlā kumumanaʻo, nā pilina i ke ʻano o ka hake ʻana o ke kino pīpī, kahi kelepaʻi i hoʻopili ʻia i loko o ka ʻūhā. I ka ʻōpū o ka pituitary ke kamaʻilio pū me ia i ka ʻike e pili ana i nā hana ʻimi a lawe ʻia i loko o ke kino, e like me ka hanu ʻana, ka ʻā ʻana ʻana o ka nalo ʻana, ka huna ʻana, a me ka hopena o kēia mau hana i mea leʻaleʻa a hōʻeha paha i nā ʻeha. Hoʻomaopopo ka naʻau, ma o nā nēnē, e hoʻomaopopo i ka loina i ka ʻike o nā mea o ka honua. E hana ka mea hana maoli i kēia loiloi mai loko a mai waho. I ka wā i ala ai ka moho, mai loko mai a hiki i ke ʻano o ke kino o ke kāne; mai waho ʻole e pili ana i nā mea ʻike ʻike o ka honua. Hoʻomaʻamaʻa aku ke ʻano iā ia ma o ka pūnaehana hoʻonāukiuki, kahi puʻuwai e ana, i ka lolo, ke kino pituitary. Loaʻa i kekahi kanaka kona paʻa ma kona kino ma o ka uha o ke kikowaena kikowaena, ʻo ia hoʻi ke kikowaena o ia pū kekahi no ka pituitary. No laila ka pili ʻana i ke kumu ʻike ma ke ʻano ma o ke kino pituitary, a ke hana i ka kūlohelohe a hoʻopaʻa ʻia ʻo ia i ke kino ma o ke kino pīpī like.

ʻO ke kino pituitary ka noho a me ke kikowaena kahi e loaʻa ai ke kumumanaʻo i nā mea kuhi mai ke kūlohelohe a ma kahi e mālama ai ke kānāwai kumu, hana a i ʻole hana kūʻē i ka kūlohelohe ma o ka pūnaehana kūloko. ʻO ka lapalapa o ka hoʻopili ʻana ma ka moku ala i ka kino honu e hoʻopili a pale i nā hana a me ka hana o ke kino. ʻO kēlā mālamalama uwila ma ka kino o ka pituitary e kau nei i kahi māla i ka hana kūlohelohe o ke kino, a pale i nā neʻe ola e hoʻoponopono hou i nā palaka a me nā ʻāpana a me nā mīkini a me ke ʻano o ke kino, a me ka mālama pono ʻana. Mālama ka ʻōiwi i ke kino holoʻokoʻa i ke kūloko, a inā i hoʻomau ʻia ka lohi ʻana i ka make nui e like me ka mea, ʻaʻole i hiki i nā puʻupaʻa ke komo i loko o ke kūlohelohe ma lalo o ka hopena o kēia mau kaʻa. E mālama i ke kino e hele ai, no laila ua pono ke kino o ke kino inā ʻaʻole i hoʻopā ʻia, a hiki iā ia ke hoʻomaha a hoʻomaha hou. No kēia kumu ua hāʻawi ʻia kahi manawa o ka mea i kapa ʻia he hiamoe no ke kino. Hāʻawi ka hiamoe i kahi kūlana i ke kino kahi e hiki ai i nā ke ola ke komo, hoʻomaikaʻi, a hānai iā ia. Hiki ke hiamoe i ka wā e pau ai ka 'ike o ke loiloi i nā kukui ma ke kino pituitary.

ʻO ka manaʻo noʻonoʻo he ʻāpana o ka noʻonoʻo; ʻo ia kahi o ka noʻonoʻo e hoʻopili i ke kino. Hoʻopili ʻia ka pilina ma o ke kikowaena kūloko ololi a ke alakaʻi ʻia ʻana ma o ke kino pituitary. ʻO ka wake ka hopena ma muli o ka pili i pili ma waena o ka pūnaehana sentral a me ka ʻōnaehana hoʻonāukiuki ma o ka mea maʻamau, ke kino hipipi. I ka wā e hoʻomālamalama ana ke kumumanaʻo i kona kukui ma ke kino lepili e kū ke kanaka - ʻo ia ka ʻike o ka honua. Hāʻawi ʻia ka lōʻihi o ke ʻano ma ke ʻano kūloko o ke kaaniani, me ka ʻōiwi kuhi i ka mālamalama ma ke kino o ka ʻōpū a me ke ʻano o ke kino holoʻokoʻa. A paluhaluhi ke kino mai ka luhi ʻana a ʻauʻau ʻia kona ikaika nui ʻaʻole hiki iā ia ke loaʻa nā manaʻo mai ke ʻano a no laila ʻaʻole hiki iā lākou ke neʻe iā lākou i ke kino wahi, ʻoiai ka noʻonoʻo e loaʻa iā lākou. ʻO ia ka mea e luhi ai ke kino akā makemake ka noʻonoʻo e ala. ʻO kahi ʻē aʻe kahi ʻo ka noʻonoʻo ponoʻī i ka manaʻo o nā manaʻo i hiki ke loaʻa iā ia mai ka kūlohelohe a mākaukau ʻo ia e haʻalele. Ma nā kūlana ʻelua e hopena ka hiamoe.

Hoʻomoe ka moe i ka manawa o ka hoʻololi e hoʻohālikelike i nā ʻāpana ʻelua o nā nerb i loko o ke kino hipocary i haki ʻia ka pilina.

Ma hope o ka haki ʻia o ka pilina ua ʻike ʻo ia i ka loiloi o ka moeʻuhane, a i ʻole ma kahi kūlana e ʻike ʻole ai kahi hoʻomanaʻo. Kupu ʻia nā moeʻuhane ke kūlohelohe ka loiloi, ma ka like me ka pinepine o ka pūlima o ka pūlima, kahi i pili pū me ka lolo. Inā ʻaʻole lele ka loiloi i kēia mau ʻuhane, ʻaʻohe moeʻuhane.

I ka wā e ala ai ka loea paʻa i ka pilina, ʻike like me ka uila me ke kino pituitary. ʻO kēia kontak e like me ke kelepona ʻana ʻo ia ka mea i kapa ʻia e ka naʻauao, akā ʻo ka mea maopopo ʻole ka ʻike ʻole ʻia. Eia naʻe, i ka wā e hele ana, a no ka mea ʻo ia ka mea a ke kanaka e hiki ai i kona ʻano i kēia manawa ke ʻike iā ia iho, e ʻae ʻia, no ka hakakā ʻana, e kapa ʻia ka naʻauao. ʻO ia ke kumu e kū ai ʻo ia ma kona kūlana. ʻAʻohe paha ia e ʻike a ʻike paha i kekahi mea inā ʻaʻole ka honua o waho e hana iā ia a hāpai iā ia. ʻOiai ʻo ia e hoʻohālikelike ʻia e ke ʻano, ʻike nō ʻo ia i nā ʻano ʻano like ʻole, a ʻo ka nui o nā mea leʻaleʻa a me nā hōʻeha a pau paha, ʻo ia ka mea e kāhea iā ia iho. ʻO ke koena o ka nui o nā hiʻohiʻona i hāʻawi ʻia e ke ʻano he mea iā ia iho. ʻAʻole naʻe ʻo ia iho. ʻO kēia kakona o nā hiʻohiʻona nāna i pale iā ia ke ʻike he aha a aia paha. Me he ʻike ʻole lā ʻo ia, ʻo kēia ʻōlelo wale nō ʻaʻole e hāʻawi i ka ʻikepili he nui i ka mea maʻamau, e mau ana ia i ke kumu inā ʻike ʻia kāna manaʻo.

Aia ka mea, i ke hele ʻana o ke kanaka e hiamoe, he manawa pōkole ma waena o ka hoʻomaopopo ʻana i ke kūlana ʻalae a me ka noʻonoʻo i ke kūlana moeʻuhane. ʻO kēia kauʻeleʻele, i ka wā i ʻike ʻole ai ke kanaka, ua hōʻea ʻia e ka hakakā i ka pili ʻana i ka wā i huli ʻia ke hoʻololi a ʻaʻole ʻalo hou ka mālamalama o ka loiloi i ka kino pituitary.

Aia ke kanaka i ʻike ʻole i kekahi mea ʻē aʻe i nā manaʻo ʻē aʻe i loaʻa ma o ka noʻonoʻo ʻana i ka moku ala a i ʻole ka moeʻuhane, ʻoiaʻiʻo hoʻi, ʻaʻole ia e hoʻomaopopo iā ia iho, me ka mea e kāhea ʻia nei, i ka wā i ʻike ʻole ʻia ai i ka moeʻuhane. E ʻike pono ka mālamalama ʻole iā ia iho mai ka nānā aku i ka ala ʻana a moeʻuhane paha, i mea e ʻike ai ke kanaka. Inā ʻike ʻole ka ʻike iā ia iho a me kahi mokuʻāina ʻē aʻe mai kahi āna i ʻike ʻia e like me nā mea i ala ʻia a moeʻuhane hoʻi, a laila ʻaʻole hiki ke loaʻa kahi manaʻo kuhihewa i waena o nā mokuʻāina ʻelua. ʻOiai ʻaʻole hiki i ke kanaka ke hoʻomau mau ʻia, hiki iā ia ke ʻokiʻoki i ka manawa i ʻike ʻole ʻia ai ia, no ka ʻike ʻia ʻole ʻole ia he hoʻomaha.

Ma mua o ka pane ʻia o ka nīnau e hiki ke hoʻomaopopo ʻia i ka hele ʻana o kēia mau ʻike, ʻoiai paha i ʻole nā ​​ʻike maoli. Ke hoʻomaopopo ʻia kēia mau ʻike, ʻo ka mea makemake e ʻike i ka wā pōkole ma waena o ka ala a me ka ʻāina moeʻuhane e hoʻomaopopo ʻo ia ʻaʻole maopopo ke ola i ka manawa i ʻike ai, koe wale nō ke ola i loko o ka wā e ala ana. a me ka moeʻuhane maikaʻi; i ka olelo a kekahi, he nui ke kanaka i ke kanaka e maopopo ana i ka mea i kapa ʻia ʻo ia iho, akā i ka hele maoli ʻana i ke koena o ka huina o ka nui o nā manaʻo ʻē aʻe a nā manaʻo e ʻike ai i ka ʻike o ka noʻonoʻo. E ʻike pono ʻo ia ka mālamalama o ka noʻonoʻo, ke ʻano ka maopopo i nā mea i hoʻohuli ʻia ke kukui.

He Hoa [HW Percival]