ʻO ka Word Foundation
Kaʻana i kēia ʻaoʻao



THE

WORD

♊︎

Vol. 17 MAY 1913 Helu. 2

Kuleana kope 1913 na HW PERCIVAL

IMAGINATION

Eʻoluʻolu anaʻo MAN i ka hana o ka noʻonoʻo, akā,ʻaʻohe paha e noʻonoʻo i ia mea iʻikeʻo ia i keʻano o ia mea, pehea e hana ai, he aha nā mea e hoʻohanaʻia ana, pehea keʻano o ka hana a me nā hopena o ka hana, a me keʻano o ka manaʻo maoli. . E like me nā hua'ōlelo'ē aʻe, e like me ka manaʻo, ka noʻonoʻo, ka manaʻo, hoʻomanaʻo waleʻia ka noʻonoʻoʻole a me kaʻikeʻole paha. Kūkala ka poʻe i nā manaʻo me ka mahalo, i ka hopena a iʻole ka hopena o nā kānaka nui ka mana a me ka mana i hoʻonohonoho i nā manaʻo o nā lāhui kanaka a me ka honua; a na nā poʻe e'ōlelo aku e pili ana i keʻano o iaʻano heʻano ia o nā poʻe'ē aʻe i kūʻole i ka hana, a he mau manaʻo haʻahaʻa a me nā naʻau palupalu; he meaʻole nā ​​hihiʻo o ia mau mea,ʻaʻohe mea e waiwai ai kā lākou mau moeʻuhane, ke manaʻo nei lākou i ka mea eʻole e loaʻa; a ua nānāʻia lākou me ke aloha a me ka hoʻowahāwahā.

E hoʻomauʻia ka manaʻo e hoʻomau i ka hopena. E laweʻia i kahi kiʻekiʻe a me nā mea'ē aʻe i loko o ka hohonu. Hiki iā ia ke hana a hoʻouka paha i nā kāne.

ʻO ka noʻonoʻoʻanaʻaʻole ia he pilikino kinoʻole o nā moeʻuhane, nā manaʻo nui, nā haʻuna, nā hilahila, nā'ōlelo hōʻeuʻeu, nā'ōlohelohe nele. ʻO ka hoʻomanaʻoʻana i nā mea. Hanaʻia nā mea ma ka manaʻo. ʻO ka mea i hanaʻia i loko o ka noʻonoʻo he meaʻiʻo ia i ka mea nāna e hana ia mea e like me ka huahana o ka noʻonoʻoʻana i ka hoʻohanaʻiaʻana i ka hoʻohanaʻana i ke kino.

He mea maoli ia i ke kanaka āna iʻike ai. E hoʻomaopopo ke kanaka i nā mea ma ka hoʻokauʻana iā ia a ma ka hoʻohuliʻana paha i kona manaʻo iā lākou. ʻAʻoleʻo ia i maopopo i kāna mea iʻike ai, a hiki i ka wā ma hope o kona hāʻawiʻana i kona manaʻo a ho'āʻo e noʻonoʻo a hoʻomaopopo. I kona noʻonoʻoʻana a ho'āʻo i ka hoʻomaopopoʻana i ia mea, e hoʻomohalaʻia ana nā manaʻo hou iā ia; eʻikeʻo ia i nā manaʻo hou i nāʻano kahiko; e aʻoʻo ia i ka hana i nāʻano; aeʻikeʻo ia a nānā i mua i ka hana hope loa, i ka hanaʻana a me ka hanaʻana.

ʻO ka noʻonoʻoʻaʻole pili i ka manawa a i kahi wahi paha, akā i nā manawa heʻoi aku ka lohi aʻoi aku kaʻoi o nāʻoihana o ke kanaka ma mua o nā mea'ē aʻe, a aia kekahi mau wahi iʻoi aku ka maikaʻi ma mua o ka poʻe'ē aʻe i ka hana,ʻaʻole i ka pāʻani. Hoʻopiliʻia ia i ka hoʻolakoʻana, i ka maʻalahi, i keʻano, i ka hoʻomohalaʻana o kēlā me kēia. Nui ka manawa a me kahi e pili ana i ka mea moeʻuhane e makemake ana e hanaʻia nā mea a ke kali nei no nā manawa a me nā manawa, akāʻo ka mea noʻonoʻo e hoʻokumu i nā manawa, hoʻohuli i nā moods mai iā ia, e hana i nā mea. Me ia, hoʻomanaʻo ka noʻonoʻo i nā manawa a me nā wahi.

ʻO ka poʻe noʻonoʻo a he maikaʻiʻole paha, nā mea hanaʻole, nā mea moe, a me nā mea noʻonoʻo paha. Manaʻo nā manaʻo o ka mea moeʻuhane i nā manaʻo a me kā lākou mau mea; ʻo ka manaʻo o ka mea noʻonoʻo ke kumu o ka manaʻo. He pilikino a hoʻokuʻu ka mea moeʻuhane, ka mea maʻalahi a me ka maikaʻi. ʻO ka mea moeʻuhane kekahi mea nona ka noʻonoʻo, ma o kāna kumu hoʻohālike, e noʻonoʻo aiʻole e lawe i nāʻano o nā manaʻo a me nā manaʻo, aʻo ia hoʻi ka mea e hoʻonāukiukiʻia e kēia. ʻO ka mea noʻonoʻo a mea hoʻomanaʻo paha ka mea nāna e lawe mai ma o kāna kumu kiʻi, nā mea i hanaʻia, i alakaʻiʻia e kona manaʻo, e like me konaʻike a i hoʻoholoʻia e kona mana o ka makemake. ʻO nā manaʻo kuhihewa a me nā leo kuhi a me nāʻano likeʻole e hoʻohuli i ka mea moeʻuhane. E hahai ana kona manaʻo ma hope o lākou a pāʻani me lākou i loko o kā lākou mau puʻupuʻu, a ua hopuʻia a hoʻopaʻaʻia hoʻi e lākou, a ua koiʻia kāna kumu kiʻi e koi aku iā lākou e like me kā lākou kuhikuhiʻana. Hoʻopau ka mea hoʻomanaʻo i kāna kumu kula a hoʻopau i kona mau manaʻo ma ka noʻonoʻo pono a hiki i ka loaʻaʻana o kona manaʻo. Me ka hua i hoʻoleiʻia i loko o ka'ōpū o ka honua, pēlā nō ka manaʻo i hāʻawiʻia i nā kumu kiʻi. Hoʻokuʻuʻia kekahi mau manaʻo'ē aʻe.

Ma ka hopena ma hope o kaʻike ma mua o ka manaʻo a me ka mana o ka makemake, hoʻonāukiuki ka mea hoʻomanaʻo i nā kumu kiʻi me kona manaʻo a hiki i ka hoʻomakaʻana o ka hana. E like me kaʻike o kaʻike a me ka mana o ka makemake,ʻo ka manaʻo ke ola i ke kumu kiʻi. Hoʻomaopopoʻia nā manaʻo i kēlā manawa a hoʻohanaʻia e kēlā me kēia mea i ka hana o ka noʻonoʻo. ʻO ka manaʻo i hanaʻia i loko o ka noʻonoʻo,ʻo ia ke kikowaena i loko o kahi hui aiʻole nā ​​hui like, kahi eʻalohi i kaʻili mai ia mea a me ka hopena a hiki i ka hanaʻana o ka noʻonoʻo.

Pehea keʻano o kaʻike i ka hana i ka mea kākau. Ma o ka noʻonoʻoʻana, ua hoʻohuliʻo ia i kona māmāmaʻo ma luna o ke kumuhana e makemake ai e hana a hoʻonāukiukiʻia me ka ikaika e like me kona manaʻo. ʻAʻole hiki i kona mau manaʻo ke kōkua iā ia,ʻoiai ua hoʻohuli a hoʻopiliʻia lākou. Ma ka hoʻomauʻana i ka noʻonoʻoʻana a hoʻomaopopoʻo ia i ka mālamalama o kona manaʻo a hiki i ka loaʻaʻana o ke kumu o kona manaʻo. Hiki iā ia ke komo i loko o kona māmā noʻonoʻo e like me keʻano o ka noe. Hiki ke nānā i konaʻano like me ka uila a iʻole nā ​​kukuna o ka lā. ʻAʻole kēia no nāʻano. He aha kēia mea i hikiʻole ke hopu. A laila, ke hana nei kona kumu kumu, a ua ikaika kona mau manaʻo i nā kumukūʻai o nā mea i hoʻolakoʻia e kāna kumu. Hoʻohanaʻia nā mea o ka honua nei me ka meaʻole e hiki ai ke lilo i mea no ke hoʻonohonohoʻana i ke kumuhana i loko o kāna ao i loko. I ka uluʻana o nā hua'ōlelo i keʻano, hoʻoikaika kēlā manaʻo kēia manaʻo ma o ka hoʻonuiʻana i ka leo a iʻole ka'ōmole a iʻole ke kino paha. Hoʻopiʻiʻia nā mea a pau i loko o ko lākou wahi āpau i kāheaʻia e ka mea kākau i ka hana o ka noʻonoʻo.

Hiki ke noʻonoʻo i kēlā me kēia kanaka. Me kekahi mau mana a me nā mana no ka noʻonoʻoʻana ua kaupalenaʻia i kahi liʻiliʻi loa; a me nā mea'ē aʻe i ulu i keʻano koʻikoʻi.

ʻO ka mana o ka noʻonoʻoʻana:ʻo ka mana e makemake ai, ka mana e noʻonoʻo ai, ka mana e makemake, ka mana eʻike, ka mana e hana. ʻO ka makemake keʻano o ka māmā, ikaika, hoʻokipa a me kaʻikeʻole o ka manaʻo, e noi ana i ka'ōlelo a me ka hoʻoluʻolu ma nāʻano. ʻO ka noʻonoʻoʻo ka hilinaʻi o ka mālamalama o ka manaʻo ma ke kumuhana o ka manaʻo. ʻO ka makemake,ʻo ia ka mea e hoʻokūkū ai, ma ka noʻonoʻo o ka mea i kohoʻia e hana. ʻO kaʻikeʻanaʻo ia ka hāʻawiʻana o nā manaʻo i loaʻa i nāʻano o nā manaʻo i nā mana o ka manaʻo. ʻO ka hanaʻanaʻo ia ka hanaʻana i ka mea makemake a makemake paha.

ʻO kēia mau mana mai kaʻike i loaʻa i ka manaʻo ma mua. ʻAʻole i kūpono nā manaʻo kaulana,ʻo ka hana o ka noʻonoʻo he makana ia o keʻano,ʻo nā mana i hoʻohanaʻia i loko o ka noʻonoʻo, he mau hōʻailona o keʻano a iʻole i ka hopena o ka pono. ʻO nā hua'ōlelo makana o keʻano, ka pilikino a me ke kōkua,ʻo ia wale nō ka mea i loaʻa i ka hana a ke kanaka pono'ī. ʻO keʻano a me ka haʻawina o ka noʻonoʻo a me nā mana i hoʻohanaʻia i loko o ka noʻonoʻoʻana,ʻo ia ka hoʻoilina ma kēia ola o kekahi o nā mea a ke kanaka i loaʻa ai ma ka hana i loko o kona ola. ʻO ka poʻe i nele i ka mana iki a iʻole makemakeʻole no ka noʻonoʻoʻana, ua nui iki ka ikaika e loaʻa ai iā lākou.

Hiki ke hoʻolālāʻia ka manaʻo. ʻO nā mea liʻiliʻi, hiki ke ulu nui. ʻO ka mea nui he mea nui paha ka hoʻonuiʻana. ʻO nā manaʻo he mea kōkua ia, akā,ʻaʻole ia i keʻano o ka uluʻana i nā manaʻo. Hiki i nā mea kūpono ke kōkuaʻole, akāʻaʻole hiki iā lākou ke pale i ka hana o nā manaʻo.

ʻO ka noʻonoʻoʻana e loaʻa ai ke aʻo a me ka hoʻoikaikaʻana i ka manaʻo ma ka hana o ka noʻonoʻo. No ke aʻoʻana i ka manaʻo no ka noʻonoʻoʻana, koho i kekahi kumuhana kūmole a komo i ka noʻonoʻoʻana i nā wā āpau aʻikeʻia a hoʻomaopopoʻia e ka manaʻo.

Hoʻolahalaha kekahi i ka noʻonoʻo i ke kula e aʻo aiʻo ia i ka manaʻo no ia hana. Hoʻohui ka'enela o nā manaʻo i kekahi mau mea āpauʻole i nā hopena o ka hana o ka noʻonoʻo. Akā, ua paʻa keʻano o nā manaʻo i loko o ka manaʻo a ua laweʻia i keʻano a ma o nā manaʻo paha ma o ka mana o ka manaʻo e pili ana i ka manaʻo.

(E hoʻopau ʻia)