ʻO ka Word Foundation
Kaʻana i kēia ʻaoʻao



THE

WORD

Vol. 19 IUNI 1914 Helu. 3

Kuleana kope 1914 na HW PERCIVAL

NĀ KULA

(Hoʻomauʻia)
Makemake i nā haʻalulu o nā kāne make

Kuhi ʻia ka noʻonoʻo me ka makemake ma hope o ka make e hoʻoponopono ai, e hoʻopili a paʻa i nā makemake he nui i hoʻokahi ʻāpana. Paʻa ka manaʻo i ka make ma hope o ka make wale nō a hiki i ka noʻonoʻo ke hoʻokaʻawale iā ia iho mai ka makemake. Ke hōʻa ʻole ʻo ia e maopopo iā ia iho a hoʻokaʻawale iā ia iho mai ka makemake, haʻalele ka noʻonoʻo i ka makemake. Inā kū maikaʻi ʻia ke kino kino, ʻaʻole naʻe i make maoli ka makemake o ka manaʻo ʻāpono e hoʻopaʻa pū me ka makemake ma o ke ʻano kino ma ke ʻano o ke kino kino. Ke make ka kino o ke kino a waiho ka manaʻo i ka makemake, ʻaʻohe ʻōpala hoʻonohonoho like ʻole a me ka naʻauao e nānā ai. No laila e hoʻokaʻawale, a me nā ʻano o nā makemake he nui i loaʻa i ka wā o ke ola kino e wehe iā lākou iho.

Ua makemake kēia makemake i ka sensation, akā hiki ʻole iā ia ke hāʻawi. Makemake ka ʻōpū iā nā mea make no ka sensation, akā ua lilo ia i ke kino kino a haʻalele ʻia e ka manaʻo, ka manaʻo wale nō kona ʻano. Huli i kāna mau makaʻa nui iā ia iho no ka leʻaleʻa a me ka loaʻa ʻole, haki ka nui o ka makemake. Mai ka nui o ka makemake kahi e hoʻomohala ai i nā mea i Sanskrit e like me ka kama rupa, ka ʻano makemake. ʻAʻole kēia wale nō, akā ke ola nui nui. ʻAʻohe mea makemake hoʻokahi wale nō, akā he nui nā ʻano makemake. Hoʻoulu lākou mai ka makemake makemake, a i ʻole nā ​​makemake i loko o nā ʻano hōʻike a hōʻike i ko lākou ʻano maoli.

ʻEkolu mau kumu kūpono i ka makemake o ka mea e ola nei, ka mea e hoʻonui ai i nā moʻoʻai he nui i ka poʻe make. ʻO nā ʻekolu, ʻo ka moekolohe, ka momona, a hana ʻino; ʻo ka mua ka wahine. Makemake nui nā ʻōpū o nā kāne make i hoʻokumu ʻia ma hope o ka make o nā mea i loko o ke kanaka ola ka moekolohe, ka momona, a me ka luhi. ʻO ka ʻākio ua hui pū ʻia i loko o kahi kuko makemake, akā mau ka lua i ka ʻē aʻe i ʻokoʻa ʻole ʻia e like me ke ʻano. ʻO ka mea ikaika loa o nā mea ʻekolu.

Nui ka leʻa a me ka hana ʻino i ka moe kolohe ma ke ʻōpio makemake makemake, akā e haʻi ʻia ka momona i ka hewa. E ʻoi aku ka ʻike o ka moekolohe a me ka hoʻokaumaha ma mua o ka momona i loko o ka bipi makemake hake, akā ʻo ka pīpī makemake bipi ka mea e hōʻike ai i ka moekolohe a ʻoi aku ka momona. ʻO ke moeʻuhane paha e hoʻohaʻahaʻa ʻia i ka momona a me ka hoʻomāinoino, a i ʻole hoʻi i ka palalike ma lalo o ka moeʻuhane a me ka hana ʻino i ka moʻo ʻai kuko, akā ʻo ka hana ʻino loa ka mea nui loa. I ke ʻano o nā mea he ʻekolu loa ke ʻano o ka hog makemake huki.

I kēia mau holoholona ʻike ʻia nā mea hoʻohālike mua. I kekahi mau holoholona mea ʻano ikaika ikaika ʻoi aku ka ʻike; he ʻano holoholona like ʻole ʻo ia ka iʻe o nā ʻāpala makemake. Ua ʻike maoli ʻia ka momona a me ka lokoino ʻole, akā ʻo ka moekolohe ua hoʻomalu i nā manaʻo āpau ʻē aʻe i loko o ka makemake makemake o ka puʻe. ʻAʻole ʻike paha kahi nahesa i kekahi o nā mea makemake mua ʻekolu, akā ʻo ka ʻū makemake makemake lūlū ʻo ka ʻokoʻa pili i ka wahine.

I ka hōʻea ʻana o ka makemake nui o ke kuapo o ka haki ʻana, hoʻomohala ʻia he nui a nui paha nā moemoeā o waho o ka makemake. ʻAʻole koina ke koena o ka pālaʻi, ʻaʻole ia e ulu i loko o nā kuko makemake ʻia, akā ka wawahi i nā māhele he nui, kēlā me kēia mea i komo a hoʻopili a hoʻoikaika i nā ʻano holoholona like ʻole. Pehea ke kumu o ka makemake makemake i loko o nā holoholona kūloko he kumuhana no kahi ʻatikala kūikawā ʻaʻole hoʻi e mālama ʻia ma lalo o nā lewa makemake.

ʻAʻole kēlā me kēia o nā makemake he nui i hana i ke kino o ke kanaka ke hiki ma hope o ka make. Makemake ʻia nā puʻuwai make o nā kāne make i kēlā mau kumu o ka makemake i kapa ʻia, ka wahine maikaʻi, ka hakakā, ka ʻāʻea. ʻO kēlā ʻāpana o ka makemake e lilo i ka makemake hūʻī e hāpai i ke ʻano o ka holoholona kahi i hōʻike maoli ʻia i kona ʻano. ʻO kēia mau ʻano ka maʻamau o nā holoholona hihiu. Makemake i nā puʻuwai huhū iā lākou iho e hiki ke lawe i nā ʻano holoholona like ʻole. Aia ka hapanui makemake me ke kōkua o ka noʻonoʻo e noʻonoʻo i ke ʻano o ka holoholona hihiu ʻole a haki maoli ʻole, akā naʻe ke ʻano makemake.

ʻO kaʻoiaʻiʻo, ʻaʻole iʻike nā mea make kino o nā kāne make. ʻAʻole hiki ke ʻike ʻia lākou e ka ʻike kino, inā paha ma ka moeʻuhane. Inā makemake nā hūnā makemake, ʻaʻole lākou e kū i nā ʻano a lākou e hana ai. Lawe lākou i ka mea hiki iā lākou, e hana i nā ʻano kumu e makaʻu ʻole ai a hilinaʻi hoʻi. Akā kaomi ke kānāwai i ka honi e hāpai i ke ʻano e hōʻike ana i kona ʻano.

Ke ʻike ʻia kahi honu makemake, ʻaʻole ia e loaʻa ka wehewehe maikaʻi ʻana i kahi holoholona kūlohelohe. ʻO ka ikaika ka makemake e hoʻonui ai ke ʻano o ka moʻo makemake. Akā naʻe, ikaika i ka makemake, ʻano like me ke ʻano o ka makemake o ke ʻano make o ke kanaka make. Mai ka makemake makemake nui e lulu i kahi ʻano me he kanaka like paha, akā ke hoʻololi nei i ke ʻano o ka wolf, ʻulaʻula maka o ka maka me ka lehelehe lehelehe a me nā niho pololi. E makemake ʻo ka ʻīlio ma mua o ka make e lilo i ka wolf makemake makemake ia ma hope o ka make. Makemake nui a ka wolf i ka make o ka mea make no ka nui a he nui paha, he ikaika a nāwaliwali paha, a ikaika paha. Pēlā nō hoʻi e ulu aʻe ai nā kuko ʻē aʻe mai ka makemake makemake, inā he mau ʻē aʻe, a e nalowale ke koena o ka nui.

No ka hoʻomau i ko lākou ola, makemake nui nā hū no nā kānaka make a ma o ka makemake paha o ka mea ola. Inā ʻaʻole i hānai ka mea ola i nā mea make make aloha o ka poʻe make, ʻaʻole hiki i kēia mau ʻuhane ola ke noho lōʻihi. Akā e noho lōʻihi ana lākou.

ʻO ke kanaka o ka honua, me kāna manaʻo like ʻole a me nā manaʻo, a me ka manaʻo i ke ʻano o nā mea ma ke ʻano a me kona ʻike ʻana iā ia, akā he manaʻo ʻole paha he pono nā mea like ʻole e makemake i nā lewa o nā make, a e hānai i nā kāne ola. Akā makemake ka makemake nui i nā mea make, a ua hānai lākou a hānai i nā kāne ola. Ka hōʻole e manaʻoʻiʻo a hoʻomaopopo paha i nā mea i ʻike ʻole ʻia, ʻaʻole huna i nā ʻike. Inā maopopo kekahi o kēia mau mea maoli i nā mea pili e pili ana i nā kuko no nā mea make a me ko lākou ala e ola ai ma hope o ka make, e pau kā lākou hānai i kēia mau lewa a pīhoihoi lākou. Akā e ʻike paha kekahi poʻe i nā mea leʻaleʻa a hānai i nā mea ola inā ʻoi paha ka ʻike o ko lākou ola.

Hoʻopaukaʻi i hana ʻoluʻolu i kona akua, ʻaʻole maopopo ʻo ia ke nānā ʻia a e hānai ana i ka hog daʻai hog, a mālama ʻole paha ʻo ia. ʻO ke kanaka ʻuhiko ka mea e hānai a me ka waiwai a me nā nāwaliwali o nā kāne a ke kālepa nei i ko lākou mau kino a me nā mākaukau a me nā hale e hōʻoluʻolu i ka momona ʻoluʻolu, ua ʻae ʻo ia i ka wolf makemake makemake i ka mea make i ka pōloli ma ka hānai aku iā ia. ʻO ka tiger a i ʻole cat hūalulu lohi a i ʻole i ka mea e leʻaleʻa i ka hōʻino ʻia, e mākaukau mau i ka ʻūʻū ma o nā huaʻōlelo a hāwā. ʻO ke kanaka manaʻo maoli e hāʻawi iā ia i ka hoki ʻole i kāna makemake, e ʻae i nā holoholona o ka manaʻo ʻano like me ka puaʻa a i ʻole hipa a i ʻole hipa i makemake ʻia e kekahi kanaka make e hoʻomau i kona ola ma waena ona; a ʻo ka wahine e like me ke ʻano, hana ʻo ia i ka lulu a me ke ʻano kupaianaha o ka make i make i loko o kona kino. Akā aia kahi epicures o ke ʻano noʻonoʻo e haku a hānai i ko lākou makemake a makemake i nā lewa.

(E hoʻomau 'ia)