ʻO ka Word Foundation
Kaʻana i kēia ʻaoʻao



THE

WORD

Vol. 15 IULU 1912 Helu. 4

Kuleana kope 1912 na HW PERCIVAL

LIVING NO KA AINA

(Hoʻomauʻia)

ʻO kahi kāne o nā makemake ikaika, ka ʻimi e hoʻohana i ka mana e hoʻohana ai no ka mea āna i manaʻo ai e kūʻokoʻa ʻole ʻē aʻe i kekahi, e loaʻa iā ia ka mana a hiki i ka lōʻihi i loko o ke ao nei no kahi manawa, i ka mea maʻamau, e mau loa ana. Pono nā mana i loaʻa iā ia a hānai iā ia, no ka mea, ma muli o kona noʻonoʻo ua hoʻolilo ʻo ia iā ia iho i ke ala o ke holomua o ke kanaka. Pono ke kānāwai i ka pale āpau i ka pōmaikaʻi a me ka holomua o ke kanaka e kāpae ʻia. ʻO nā hana a ke kanaka ikaika a kūlohelohe paha e nānā aku i ke kānāwai no kekahi manawa. Pili wale lākou e wāwahi ia. ʻOiai hiki i kekahi ke hele kūʻē kūʻē i ke kānāwai, a hoʻopuka a paʻa paha i kāna hana, ʻaʻole hiki iā ia ke hana pelu mau loa. ʻO ka ikaika āna e kūʻē ai i ke kānāwai e hoʻoili hou iā ia ma ke ana o kāna hana. ʻAʻole noʻonoʻo ʻia kēlā mau kāne ma ka mea i kākau ʻia ma ka Living Forever. ʻO ka mea e ʻōlelo ʻia he pōmaikaʻi ia i ko lākou mau mea pono ke ola mau loa, a laila e hiki ai iā lākou ke hoʻokauwā i nā kānaka, a i ko lākou loaʻa i ka ʻāina o ke ola mau loa na nā mea maikaʻi a pau.

ʻO ka mea nāna i lawe a lawe i nā ʻanuʻu i ʻekolu e pili ana i ke ola ma luna nei, e ʻike ʻo ia e make ana, e haʻalele i ke ala o ka make a makemake i ke ʻano o ke ola, a ʻo ka hoʻomaka ʻana i ke ʻano o ke ola, e hoʻomaʻamaʻa iā ia iho me kekahi mau manaʻo nā mea e hōʻike ai a hōʻike iā ia iho iā ia e hoʻomau ana i kona hoʻomau ʻana i ke ola mau loa.

Kūpono kahi kānāwai i kēlā me kēia ʻāpana o nā ʻehā ʻehā o ke ao ākea.

ʻO nā honua ʻehā, ʻo ke ao kino, ka honua noʻonoʻo, ka manaʻo noʻonoʻo a me ka ʻuhane uhane.

E hoʻokolokolo ʻia kēlā me kēia honua nona nā kānāwai ponoʻī, i pili ʻia i ke kānāwai hoʻokahi.

Hoʻololi ʻia nā mea āpau i kēlā me kēia o ke ao, e like me ka ʻike ʻia o ka loli.

Ma waho aʻe o nā honua ʻehā he nui lahilahi mea kanu i puka ʻia mai nā mea a pau mai kahi hua. Ma waho aʻe o kēlā me kēia a me nā mea i ʻike ʻia a pau ka Whole.

Ma kona kūlana ponoʻī loa, ʻaʻole ʻike ka waiwai, ʻike ʻole ʻia, homogeneous, ka ʻūhā holoʻokoʻa, a ʻike ʻole.

Ua kapa ʻia ka lepo i kahi hōʻike ma ke kānāwai.

Hoʻomaka ka hoʻohālikelike ʻana i kēlā mahele o ka waihona e lilo ai i ka hana.

I kēlā me kēia hōʻike hōʻike, hoʻokaʻawale ka waiwai i nā ʻāpana unahi hope loa.

ʻAʻole hiki ke hoʻokaʻawale a luku ʻia paha kahi unahi hope.

I ka wā e hoʻomaka ai ka hōʻike, ua like ka waiwai me ke kūpaʻa a lilo i ʻelua ma kāna hana.

Mai ka hūnā i hōʻike ʻia i loko o kēlā me kēia o nā kikowaena hope loa e hele mai i nā ikaika a me nā mea āpau.

ʻO kēlā ʻano mea i ʻike ʻia ai i kapa ʻia he mea nui, ʻelua mau ʻuhane a he ʻuhane paha.

Hoʻohui ʻia ʻo nā mea o nā kikowaena hope loa i nā ʻano hui like ʻole.

ʻO nā honua ʻehā i hōʻike ʻia nā ʻāpana hope loa o kēia mau mea.

Hoʻokumu ʻia ka manaʻo o kēlā me kēia honua ʻehā i hoʻomohala ʻia ma ka laina o ke komo ʻole ʻana a i ʻole ma ka laina e ulu ai.

ʻO ka laina o ka lahilahi i ka hoʻomohala ʻana o nā ʻāpana hope loa mai ka ʻuhane uhane ma o nā ʻuhane noʻonoʻo a me ka noʻonoʻo i ka honua kūlohelohe.

ʻO nā pae holomua i hoʻomohala i lalo i ka laina o ke komoʻana he mea hanu a he ʻuhane paha, ka mea ola, ke kumu, ka hihia a me ke kino kino.

ʻO ka laina o ka hoʻonāukiuki i ka hoʻomohala ʻana o nā ʻāpana hope loa mai ka honua kino ma o ka honua noʻonoʻo a me ka noʻonoʻo o ka noʻonoʻo a hiki i ka honua uhane.

ʻO ke kaʻina o ka hoʻolālā ʻana i luna o ka laina o ka uluʻana e pili ana i ka moekolohe, ka manaʻo nui, ka manaʻo noʻonoʻo, a me ka pilikino.

ʻO nā mea waiwai i hoʻomohala ʻia i ka laina ma ka lēʻaheo he ʻike akā ʻaʻole naʻe i ʻike.

Ma muli o nā unuhi i hoʻonui ʻia i ka laina o ka ulu ʻana e hoʻomaopopo a naʻauao.

Hana ʻia nā ʻāpana maikaʻi i kūkulu ʻia ma ka laina o ka mana o ka ʻōlohelohe a hana i nā ʻāpana hope loa i ka laina o ke komo ʻole e hana i loko o kēlā ao kahi e kuhikuhi ʻia ai e nā ʻāpana akamai.

ʻO nā hōʻike i loko o kekahi o nā honua ke hopena o ka hoʻohui ʻana o nā hui hope ʻole unintelligent me, a me nā hopena o ka, kuhikuhi i hāʻawi ʻia e nā ʻāpana akamai.

Hōʻike ʻia kēlā me kēia kikowaena o nā hāhā i kapa ʻia he ʻuhane a he aha i kapa ʻia he mea nui.

He aha ka mea i kapa ʻia ʻo ka ʻuhane a ʻo ka mea i kapa ʻia ʻo ia ka ʻokoʻa o nā kūlike o ka moʻomeheu i hōʻike ʻia ma ka ʻaoʻao hōʻike o kēlā

Ua hōʻike ʻia ka ʻaoʻao ʻike i kēlā me kēia mahele.

ʻIke ʻia ka waiwai e like me ka ʻuhane ma ka lima a he mea ma kekahi.

ʻO ka ʻaoʻao unmanifesting o kēlā me kēia unahi.

ʻO ka ʻaoʻao hōʻike o kēlā me kēia ʻāpana ka hoʻohālikelike ʻia a hoʻoholo ʻia i loko o ka ʻaoʻao like ʻole o ka hui like.

Pono e hele kēlā me ia o kēlā me kēia pae i nā wahi āpau o ka hoʻomohala ma ka laina o ke komo ʻana, mai ka ʻuhane kūlohelohe a hiki i ka honua kūlohelohe, ma mua o ka hiki ʻana o kēlā hui hope loa i ka hoʻomohala ʻana ma ka laina o ka ulu ʻana.

Pono e hele kēlā me kēia ʻāpana i nā wahi āpau o ke kūkulu ʻana mai ka mea kiʻekiʻe loa, mai ka ʻuhane mua i ka ʻuhane kūlohelohe a i ka mea koʻikoʻi ma ka honua kino, a pono hoʻi e hele i nā pae āpau o ka hoʻolālā mai ka haʻahaʻa loa i loko o ka honua olakino a hiki i kahi kiʻekiʻe loa ka honua ʻuhane.

Paipai ʻia kēlā me kēia ʻāpana i ʻike ʻia e ka ʻuhane ʻano ponoʻī e hana e like me ka ʻōlelo ʻana e nā kumumanaʻo naʻauao maikaʻi, a hiki i kēlā ke kikowaena hope loa he ʻāpana hope loa.

Mahele mau ʻoihana pono ʻole e lilo i mau ʻoihana ikaika e kā lākou hui ʻana me nā ʻoihana hope loa e hoʻopau ana i kā lākou kūkulu i ka laina o ka hopu.

ʻAʻole kuleana nā uniona maikaʻi piha no ka hopena o kā lākou hana.

Ke lilo a ʻike i nā ʻoihana hope loa a hoʻomaka i kā lākou hoʻolālā i ka laina o ka ulu ʻana, e lilo lākou i kuleana no kā lākou hana a no ka mea a lākou e hana ai e hana ʻole ʻia.

Pono e hōʻike ʻia kēlā me kēia pae i ka holomua ʻana ma o nā wahi āpau o ke ʻano he kikowaena hope loa.

ʻO ke kanaka kahi paona koʻikoʻi loa ia, a he wahi hoʻi ia o ka hoʻomohala.

Mālama ke kanaka a mālama iā ia i kuleana no ka poʻe helu ʻokoʻa akā ʻaʻole ʻo ia ka mea i ʻike ʻole ʻia.

ʻO kēlā me kēia pae nui o nā ʻāpana waiwai nui a ke kanaka i mālama ai i nā wina o ka hoʻomohala āna i hala ai.

Me ke kanaka me ia i ka hui āna e hoʻomalu ai i nā ʻāpana hope loa o nā papa āpau a me ka holomua ʻana a hiki i ke kaʻina o ka hoʻomohala āna i ʻike ai.

E ka like o ka waiwai, ma ka ʻaoʻao i kū ʻole ai ʻo ia ke ʻano he nui hope loa, e kū aʻe ke kanaka mai nā ao i ʻikea a i loko o ka mea i ʻike ʻole ʻia.

I ka mana ma ka noʻonoʻo, ʻo ia ka mea e hōʻike ai iā ia ma ke ʻano he palena hope loa ia, ka mea e lawe ai ke kanaka i nā loli i loko ona a pani ʻole ʻo ia i ka hana maikaʻi a maikaʻi ʻole paha, ʻuhane a manaʻo ʻole.

ʻO ka hoʻokaʻawale ʻana ma waena o kēia mau kūʻē e hoʻokaʻawale ai ke kanaka ʻo kahi kanaka naʻauao hope e nalowale mai kekahi mokulele i ka honua a i ʻole ke kau aku i kahi mokulele a i ʻole ka honua a i hele aʻe mai kēlā mau ʻōiwi.

I loko o kēlā me kēia mokulele a i ʻole ka honua kahi e kū ai ke kanaka hope, ʻike ʻia a i ʻike iā ia iho a i ʻole ke ʻike pono iā ia iho e like me nā kūlana o kēlā honua a i ʻole ka mokulele, a ʻaʻole ʻē aʻe.

Ke waiho nei ke kanaka naʻauao ikaika i kahi mokulele a i ʻole honua, ua pau kona ʻike ʻana iā ia iho e like me nā kūlana o kēlā mokulele a me ke ao nei a ʻike ʻo ia iā ia e like me nā ʻano o ka mokulele a me ke ao āna i hele ai.

ʻO nā ʻākana a i mākaukau ʻole e hoʻopono a paʻa ʻole i nā kūlana a me nā kūlana i ka hōʻike o ka hui hope kūloko o ke kanaka e hana ai i kahi makemake no ka hoʻomohala ʻana, kaulike, hoʻokō, a ʻo ia nā kumu o ka hoʻololi mau.

ʻO kēlā me kēia kūlike i ka ʻaoʻao hōʻike o ka ʻina hope loa o ka ʻimi kanaka e ʻae e kūʻē a kūʻē i kona kūlike.

E ʻimi pū kekahi o kēlā me kēia ʻaoʻao i ka ʻaoʻao o ke ʻano he kikowaena hope loa e hui pū a i ʻole i kahi ʻē aʻe ma kekahi.

ʻOiai aia ka loli o nā mea kū'ē ma ka ʻaoʻao i hōʻike ʻia e ke kanaka koʻikoʻi mahele o ke kanaka, e loaʻa ana ka ʻeha, nā hilahila, a me ka hakakā hoʻi.

ʻO ke kanaka e like me ka hui hope loa e ʻike ʻia a nalowale a ʻike hou i nā ʻokoʻa honua i lalo o nā kūlana i koi ʻia e nā honua, a pono hoʻi e hoʻomau i nā ʻeha o ke ʻano a me ka loli, a maopopo ʻole iā ia ke ʻano ʻoiai he kumu maoli ʻo ia me ka manaʻo nui unahi, a hiki i kona hōʻea ʻana mai i ke hoʻololi a kāpae i ka hakakā ʻana o nā poʻe kū'ē i ka hōʻike o ka ʻaoʻao hope loa o ia.

Hiki i ke kanaka ke hopu i ka hoʻololi a kāpae i ka hakakā ʻana o kēia mau poʻe kū kue ma ka noʻonoʻo ʻana a me ka hoʻomaopopo ʻana a pili pono iā ia iho i ka ʻokoʻa a i ʻole a me ke ʻano o ka ʻaoʻao like ʻole o ia ʻo ia he ʻano hope o kaʻina.

ʻO ka noʻonoʻo kahi hana i ka hoʻomohala ʻana o ke kōina hope loa.

ʻO nā mea kū'ē o ka ʻaoʻao hōʻike i ka pae hope loa e kaulike a hui pū.

Ke kūlike a hui pū ʻia nā kipi o ka ʻaoʻao hōʻike ʻana i kahi papa hope loa, e pau ka poʻe kūʻē e kūʻē i ka poʻe kūʻēʻē a lilo i lilo nā mea ʻelua, ʻaʻole like ka mea kūʻē.

ʻO ka hui ʻana o ka ʻaoʻao kūʻē o ka hui hope loa i hui pū ʻia me ka hoʻokahi, ʻo ia ka ʻiʻo a i ʻole ka sameness, ʻo ia ka ʻaoʻao kū loa o kēlā hui hope.

ʻO nā mea i kū kūʻē aku i ka ʻaoʻao hōʻike o ka ʻina hope loa he waiwai.

ʻO nā mea kūʻē o ka ʻaoʻao hōʻike i ka hui hope loa i hui pū ai i lilo i lilo i mea hoʻokahi, he waiwai kipi a ʻo ia hoʻi ka ʻano like ʻole o ka ʻaoʻao like ʻole.

ʻO kēlā ʻāpana hope loa i kū ai nā mea kue ʻelua i kū i ka ʻaoʻao o ke ʻano he mea hoʻokahi a he mea kipi ia hoʻi, ʻaʻole like ka mea like me ka mea e hōʻike pono ana iā ia iho me ka waiwai.

A ʻo ka mea i hōʻike iā ia iho me ka ʻaoʻao ʻole o ka waiwai a me ka waiwai, ʻo ia ka naʻauao, ke aʻo kumu; ka ʻenehana paʻa ʻole i ka waiwai.

Ua ʻike ke kumu loina naʻauao a kōkua a hoʻokaʻawale iā ia iho me nā ʻāpana āpau hope loa i ka honua i hōʻike ʻia a me ka waiwai, ʻo ia ke kumu o nā ao ākea.

Ma o kēlā ʻāpana e lilo iā ia ka ʻike o ka loiloi naʻauao a hana me kēlā me kēia ʻoihana hope loa i kēlā me kēia o ka honua ma ke ʻano o ka ʻae ʻana.

Ma ka piha o ke kumu kūlohelohe e kū nei i kēlā me kēia kikowaena koʻikoʻi, ʻike ka loiloi naʻauao i kēlā me kēia pae hope loa i kēlā me kēia ao e hōʻike ana ma ke ao o ka ulu ʻana.

Aia ka loiloi naʻauao me nā hui hope loa i nā honua āpau, ʻaʻole naʻe i hōʻike ʻia i kona hele mai me he ʻano a i ʻole he ʻano.

Hōʻike ka ʻānona naauao i kona hele ʻana ma ka manaʻo a i ʻole ka ʻike ʻana i ke ʻano like me nā mea āpau a me nā mea āpau a ma ka makemake maikaʻi i nā mea āpau.

ʻO ia ke kumu o ka mana e hōʻike ai ke kānāwai aʻo i kona neʻe ʻana i kekahi o nā ao.

He maʻa ʻole ʻo Will a unqualified.

E like me ke kanaka ma ke ʻano he kūoʻo a me ka hana ʻole ʻole i nā ʻaoʻao, pēlā nō nā ʻaoʻao ʻehā, i ko lākou mau ʻaoʻao a me ka like ʻole.

ʻO ke kanaka hope loa he ʻelele ʻo ia o kēlā me kēia honua i ko lākou mau wahi e hōʻike ai a kū ʻole ʻia, a me nā Whole.

ʻO ke kānāwai hoʻokahi a me nā kānāwai e holo ana i loko o ka Whole a ma kēlā me kēia o nā honua e hana nei i ke kanaka a me kāna ʻoihana.

Ma ke ʻano o nā ʻelele naʻauhele nui e hana me nā ʻoihana hope loa e noho pū ana me ia a me kona mālama ʻana, hana lākou ma nā ʻāpana ʻē aʻe i kēlā me kēia honua.

Hana nā ʻāpana hope loa i nā honua like ʻole e hana ʻia ana e nā hui hope loa i ka mālama pono ʻana i ke kanaka a kū like hoʻi i ke kāne.

Ke hana nei ka noʻonoʻo ponoʻī o ke kanaka akamai ma ia ʻano a me nā ʻano like ma ka noʻonoʻo o ke ao holoʻokoʻa, a pēlā pū ka noʻonoʻo o ke ao holoʻokoʻa ma ke ʻano o ke kanaka kuʻina.

ʻAʻole ʻike ia i kēia mau ʻōlelo i ka manaʻo. Akā inā heluhelu kekahi iā lākou a lilo i pilikino me lākou e komo lākou i loko o kona noʻonoʻo a ʻike lākou i ke kumu. E kōkua lākou i kāna kanaka i kona holomua a hiki i ke ola mau ʻana i ka hoʻomaopopo i ka hana o ke kūlohelohe i loko ona a wehewehe iā ia iā ia iho.

ʻAʻole ke ola mau ʻana ke ola no ka leʻaleʻa. ʻAʻole ʻo ka ola mau loa no ka hoʻopio ʻana i ka launa pū kekahi. Pono ke ola mau loa i ka wiwo ʻole ma mua o ka mea koa i ʻoi aku ka ikaika, ʻoi aku ka ikaika o ka ʻoi aku ka nui o nā kūpuna. ʻAʻole hiki i kekahi kanaka e ola mau loa ke like me ke koa kaua a make. ʻAʻole ʻike a ʻike ʻole ka honua i ke kaua āna e hana ai. ʻAʻole kau palena ʻia kona patriotism i kahi hae a me ka ʻohana a me ka ʻāina i hāʻule ai kona lei. ʻAʻole hiki ke ana ʻia kona aloha i nā manamana lima o ka pēpē. Ua hōʻea ʻia mai kēlā ʻaoʻao a i kēia ʻaoʻao i nā mea i hala a ke hele mai nei. Pono ʻo ia e noho a lele ka poʻe koa o kānaka a hele mai a mākaukau, e mākaukau e kōkua aku iā lākou i ke mākaukau e loaʻa iā ia. ʻO ka mea e ola mau loa ʻole e haki i kona hilinaʻi. ʻO kāna hana me a no nā lāhui kanaka. ʻAʻole a hiki i ka kaikuahine ʻōpio o kāna ʻohana nui ke hiki i kāna wahi e hoʻopau i kāna hana, a laila ʻaʻole paha.

ʻO ke kaʻina e pili ana i ke ola mau loa, he ʻano lōʻihi loa a he paʻakikī a me ka manaʻo nui o ka ʻano a me ka ʻoluʻolu o ka hoʻokolokolo e hele ai. Me nā kumu kūpono pololei a ʻaʻohe makaʻu i ka neʻe ʻana i ka huakaʻi. ʻO ka mea nāna e hoʻopaʻa ʻia, ʻaʻole ia e hoʻoweliweli ʻia e ka pilikia, ʻaʻole hiki ke makaʻu iā ia. ʻO ke ala wale e hiki ai i ka makaʻu ke hoʻopilikia a hoʻonāuki iā ia ke paʻi ʻia a hānai ʻia e kāna kumu pono ʻole ʻole. ʻAʻole hiki i ka makaʻu ke loaʻa kahi wahi brooding me kahi kumu kūpono kūpono.

ʻO ka manawa kēia e hoʻomaopopo ai nā kāne ua hoʻokau ʻia lākou e ke kahawai o ke ola, a i ka manawa liʻiliʻi e uhi ʻia e ka make. ʻO ka manawa kēia e koho ai ʻaʻole e uhi ʻia, akā e hoʻohana i ke kahawai e mālama pono ʻia, a e ola mau loa.

(E hoʻomau 'ia)